20 yaş dişleri ağızda en geride yer alan dişlerdir. Akıl dişi yahut üçüncü büyük azı dişi olarak da isimlendirilirler. 18-24 yaş aralığında ağızdaki yerini alması beklenir. Yirmi yaş dişleri, yaşın ilerlemesine karşın ağızda gözükmüyorsa gömülü kalmış olabilir ve çekilen diş röntgenleri ile dişler tespit edilebilir. Ekseriyetle dört adet 20’lik diş mevcuttur; birtakım az durumlarda ise hiç oluşmadığı görülür.
Ağızda olağan pozisyonda sürmüş ve işleve girmiş olan dişlerin çekimi kural değildir. Lakin uygun olmayan durumlarda sürmüş, yanak ve lisan ısırmasına sebep olan, dişetinde kanama, şişlik, kızarıklıkla iltihaplanma oluşturan dişlerin çekimi gerekmektedir. Durumunun uygun olmaması ve çenenin en art kısmındaki temizleme zahmetinden ötürü bu dişler kolay kolay çürüyebilmektedirler.
Yatay konumda gömülü kalmış, komşu dişin sıhhatini tehdit eden ve devamlı ağızda iltihabi durum oluşturan yirmi yaş dişlerine çekim tedavisi gerekmektedir. Her yirmi yaş dişinin çekimi cerrahi operasyonla olmamaktadır. Ağızda görünen dişlerin çekimi bazen operasyon gerektirmeden yapılabilirken tam yahut yarı gömülü dişlerin çekimi cerrahi operasyonla yapılmaktadır. Yirmi yaş dişi ağrısıyla başvuran hastaların muayenesi sonucu bazen ilgili yerde çene kistleri de görülmektedir ve cerrahi olarak dişle birlikte çıkartılması gerekmektedir. Birtakım durumlarda ise çenedeki gömülü dişler alt çene sonuna çok yakın olabilmektedir. Bu yakınlığı kıymetlendirmek gayesiyle dental tomografi çekilmeli ve dişlerin hudutlarla olan komşuluğu etraflıca incelenmelidir.
Cerrahi çekimler, buna pürüz bir sıhhat sorunu yoksa lokal anestezi altında yapılmaktadır. Âlâ bir lokal anestezi sonrasında süreç büsbütün ağrısız geçmektedir. Hasta yalnızca baskı ve titreşim hissetmektedir. Süreç yaklaşık yarım saat sürmekte, eriyebilen dikişler kullanılması durumunda dikiş alınmasına gerek kalmamaktadır. Birkaç gün ağrılar olabilmekte ama ağrı kesicilerle bu ağrılar kesilebilmektedir. Operasyon sonrası ağıza yerleştirilen tampon 30-40 dk sonra atılabilir. İlgili bölgeye soğuk kompres yapılması şişliği azaltacaktır. Süreçten 2 saat sonra ılık çorba içilebilir, makarna ya da püre kıvamındaki ılık yiyecekler çenenin başka tarafıyla çiğnemek suretiyle yenilebilir. Operasyon sonrası sigara içilmemeli, çok sıcak-soğuk yiyecek ve içecekler tüketilmemeli, pipet kullanılmamalı, birinci 24 saatlik süreçte ağız çalkalaması ve tükürme yapılmamalı, yumuşak ve ılık beslenilmelidir. Hekimin gerekli görmesi durumunda dikiş alma ve denetim seansları yapılmalıdır.
