Ağız, diş, çene hastalıkları ve cerrahisi, diş hekimliğinin ağız, dişler ve çenelerle ilgili hastalıklarının, yaralanmalarının ve deformitelerinin teşhis ve tedavisi ile uğraşan bir cerrahi kısmıdır.
20 Yaş Diş Çekimi
Yirmi yaş dişleri, ekseriyetle 15-20 yaşları ortasında ağızdaki yerlerini almaya başlarlar. Lakin çenelerde bu dişler için yeterliyerbulunmadığı durumlarda süremeyip, dişeti altında ya da çene kemiği içinde gömülü olarak kalırlar. Kendine yer bulamayan 20 yaş dişleri öndeki dişi iterek baskı yapmakta ve bu da çapraşıklığa neden olmaktadır. Ayrıyeten çok geride olmaları ve etraflarındaki diş etinin olağan anatomik yapıda olmaması nedeniyle kolaylıkla çürüyebilmekte ve abse oluşabilmektedir.
20 Yaş Dişlerinin Çekilmesini Gerektiren Durumlar
a) Çürük; 20 yaş dişleri pozisyon olarak çok geride oldukları için ve ekseriyetle düzgün doğrultuda süremedikleri için paklık ve bakımları daha sıkıntı ve bu sebeple çürümeleri daha kolaydır. Bu dişler çürüdükten sonra ise çok geride olmalarından ötürü tedavileri zordur. Ayrıyeten başka dişlerden çok daha değişik olan kök kanalı yapıları sebebiyle kanal tedavisi de birçok durumda uygulanamamaktadır.
b) İkinci Büyük Azı Dişine Tesirleri; 20 yaş dişleri çoklukla düzgün durumda süremedikleri için etraflarındaki besin artıklarının birikimiyle yahut yanındaki büyük azı dişine uyguladıkları basınçla komşu dişte de husus kaybı ve çürüklere sebep olabilmektedirler. Bu formda ziyan verebilme potansiyeline sahip 20 yaş dişlerinin de çekilmeleri gerekmektedir.
c) Perikoronitis; (Çevre dişeti inflamasyonu) 20 yaş dişleri kısmen gömük kaldıkları durumlarda üstündeki dişetiyle ortasında biriken bakterilerin yol açtığı bir enfeksiyon gelişebilir. Bu esnada yüzde şişme, ağız açmada zorluk, ağrı, ağız kokusu, lenf bezlerinde şişlik ve ateş üzere durumlar görülebilir.
ç) Dişlerde Çarpaşıklık; 20 yaş dişleri olağan konumda süremediklerinde, sürme esnasında dişlere uyguladığı basınç sebebiyle öteki dişlerde de hareketliliğe yol açabilir ve diş dizisinde çarpaşıklık üzere durumlara rastlanabilir.
d) Ağrı; 20 yaş dişleri olağan konumlarında süremediklerinde yan dişlere uyguladıkları basınçla ağrıya yol açabilmektedirler.
e) Kist Oluşumu; 20 yaş dişleri tam olarak gömülü oldukları yahut kısmen gömülü oldukları durumlarda kimi hastalarda kist oluşumuna sebep olabilmektedirler. Bu durum muayene esnasında doktorunuzun çekeceği panoramik röntgenle teşhis edilebilmektedir.
f) Yanak Isırma; Çok sık rastlanılmasa da 20 yaş dişleri genelde olağan durumda süremediklerinden hastalarda yanak ısırma ve mukozada yaralanma şikayetlerine sebep olabilmektedir. Bu türlü durumlarda da 20 yaş dişlerinin esasen olağan işlev görmediklerinden alınmaları uygundur.
Hiçbir Soruna Neden Olmamasına Karşın Neden Gömük 20 Yaş Dişlerini Almak Gerekir?
Gömülü bir yirmi yaşdişinin sorun çıkarıp çıkarmayacağı evvelce kestirilemez. Lakin sorun belirdiğinde tedavi, meselesiz dişlere oranla daha ağrılı ve daha komplike olabilir. Gömülü yirmi yaş dişinin enfeksiyonunun en sık sebep olduğu rahatsızlıklar ağrı, çene köşesinde şişlik, ağız açıklığında kısıtlılık ve yutkunmada zorluktur.
Operasyon Sonrası
· Yara yeri kurcalanmamalıdır. Yoksa ağrı, enfeksiyon yahut kanama gelişebilir.
· Birinci 24 saat boyunca o taraf ile çiğneme yapılmamalıdır.
· Birinci 24 saat sigara içilmemelidir. Zira sigara kanamayı arttırıp güzelleşmeyi bozar.
· Tükürülmemelidir. Yoksa kanama artar ve pıhtı yerinden oynayabilir.
· Kanama denetim edilmeli. Şayet dikiş atılmamışsa steril gazlı bezle tampon yapılır. Pıhtı oluşumu için tampon yarım saat ağızda tutulmalıdır. Tampon alındıktan sonra kanama devam ediyorsa yeni bir tane konur.
· Şişkinliğin denetimi. Operasyon sonrası bölgeye soğuk bir tampon uygulayarak sirkülasyon yavaşlatılır ve yüzün şişmesinin önüne geçilir. Uygulama şöyle olmalıdır; 20 dakika soğuk tampon-20 dakika ara-tekrar 20 dakika soğuk tampon halindeki dönemlerle devam edilir.
· Birinci 24 saatten sonra her 2 saatte bir ılık tuzlu suyla ağzı gargara yapmak gerekir. Karışım 1 bardak ılık suya 1 çay kaşığı tuz koymak suretiyle hazırlanır.
Apikal Rezeksiyon(Kök Ucunun Rezeke Edilmesi)
Apikal rezeksiyon, kök ucu rezeksiyonu; dişin kök ucunun ve etrafındaki bağlı enfekte yahut patolojik dokunun çıkartılması sürecidir. Bu süreç; kök ucundaki enflamasyon ve enfeksiyonun kök kanal tedavisi yahut bu tedavinin tekrarına karşın iyileşmemesi yada bağlantılı kronik patolojinin varlığı halinde ilgili dişi ve etrafını sağlıklı bir yapıya kavuşturmak için yapılmaktadır.
Modern diş hekimliğinin ana hedefi, diş kayıplarının önüne geçmektir. Artık diş tabipleri, doğal dişleri ağızda tutmak için ellerinden gelen çabayı göstermektedirler. Zira; tek bir dişin kaybı bile genel diş sıhhati ve görünümde olumsuz değişikliklere neden olmaktadır.
Uygulanacak dişe nazaran ortalama 30-90 dk.sürebilen bir operasyon olan apikal rezeksiyon öncesi hekimin da önerisi ile antimikrobiyal ağız gargaraları, antienflamatuar ve/veya antibiyotik kullanımı kelam konusu olabilmektedir.
Operasyon
· Süreç yapılacak dişin kök ucunun üzerindeki kemiğe ve kök ucuna ulaşabilmek için dişeti kesilerek sahanın üzerinden uzaklaştırılır. Açığa çıkarılan kök ucu kesilir ve tüm enfekte etraf dokuları temizlenir.
· Kök kanalının ucu tıkanır. Dişeti yerine yerleştirilir ve dikiş atılır.
· Birkaç ay sonra kökün etrafındaki kemik düzgünleşmiş ve tüm beliriler kaybolmuş olur.
