Ülkemizde Diş Doktoru korkusu epey yaygındır. Bundan dolayıdır ki Diş Hekimine
gitmek daima olarak ertelenilen ve kaçınılan bir durumdur. Diş sancısından ötürü uykusuz
geçen bir gecenin akabinde ya da ağrı dayanılamaz hale geldiğinde, en son deva, kaçacak bir
durum kalmadığında Diş Tabibine gidilir. Bu kaygıların gerisinde çoklukla geçmişte
yaşanılan berbat tecrübeler ya da bu tecrübeleri yaşamış olan şahısların paylaşımlarına olan
inanç yer almaktadır. Bunları değiştirmek ve Diş Doktoru koltuğuna çok rahat bir şekilde
oturup tedavi olmak hipnoz formülü ile mümkündür.
Bilimsel hipnotizmanın başlangıç tarihi olarak FRANZ ANTOINE MESMER ’in
“Yıldızların İnsan Bedeni Üzerine Tesirleri” isimli tezinin tarihi olan 1765 yılı kabul
edilmiştir. Mesmer “Manyetizm Animal Teorisi” ni ortaya atmıştır.
Diş Hekimliğinde ise birinci kaydedilmiş çalışmayı 1837 yılında Fransa’da Qudet isminde bir
Diş Tabibi yapmıştır. Resmi olarak da 1958 yılında Amerikan Tıp Birliği hipnozu Tıp ve Diş
Hekimliğinde uygulanabilir bir formül olarak kabul etmiştir. Bu vakte kadar hipnoz ile
ilgili pek çok tanımlamalar yapılmıştır. Kripper δ Bindler’ e nazaran; İçsel yada dışsal bir olaya
karşı odaklanmış dikkatin artması demektir. (1974) Hatta 1970’lerde yalnızca beynin sağ
yarımküresini ilgilendirdiği düşünülmüştür. Doğal olarak artık bu kabul edilen bir düşünce
değildir. Telkinler tüm beynin fonksiyonel tertibini değiştirmektedir.
Hipnoz sözü eski Yunancada uyku manasına gelmektedir ve hipnoza girmiş bir
kişinin görünüşü de uyuyan birine çok benzemektedir fakat hipnoz bir uyku hali olmayıp bir
uyanıklık halidir ve hipnoz halindeki bir bireyde elektroansefalogramlar uyanıklık traseleri
verir. Hipnozda beyin kortikal faaliyet bakımından derin uyku ile uyanıklık ortasında bir
durumdadır.
Sonuç olarak Hipnoz İstemek, inanmak ve güvenmekle başlayan, telkinle oluşan beyinsel
fonksiyonların çalıştığı, ferdî kontrolün açık olduğu, uyku ile uyanıklık arasında
olduğumuz, şuurumuzun açık olduğu bir hal olarak tanımlanabilir.
HİPNOZ ÇEŞİTLERİ
Hetero Hipnoz
Oto Hipnoz
Self Hipnoz
Narko Hipnoz
Özel Hipnoz Halleri Hipnoza Benzeyen Durumlar
Hetero Hipnoz
Bir kişinin ya da bir topluluğun hipnozitör aracılığı ile çeşitli teknikler kullanılarak
hipnotize edilmesidir. Burada etken olan hipnozitördür.
1- Ferdi Hipnoz : Hipnozitörün yalnızca bir kişiyi hipnotize etmesidir.
2- Küme Hipnozu : Birden fazla kişinin uygun koşullarda bir hipnozitör tarafından hipnotize
edilmesidir.
3- Kollektif Hipnoz : Küme hipnozundan farklı olarak sayıca fazla şahsa uygulanan hipnoz
çeşididir.
Oto Hipnoz
Kişinin daha evvel hipnozitör tarafından hipnotize edilip, hipnoz sırasında kimi telkinler
verilmesi ve daha sonra bu telkinlere bağlı olarak kişinin hipnozitör olmadan hipnoza
girmesidir.
Self Hipnoz
Bireyin hipnoz halini resen oluşturması, kendi kendini hipnoza sokması
durumudur. (yoga, meditasyon )
Narko Hipnoz
Sedasyon ve rahatlama sağlayan Anestezi ilaçları ile hipnozun oluşturulmasıdır.
Hipnoza direnç gösteren hadiselerde uygulanır. Bilhassa bulantı reflexi olan olaylarda.
Özel Hipnoz Halleri
1-Yol yahut Direksiyon Hipnozu
Yorgun olan bir bedende bu tip monoton (ışık,ses,görüntü) uyaranların ritmik tekrarı kişiyi
hipnotize etmektedir. (Yoldaki kesik çizgiler)
2-Televizyon Hipnozu
belirli şeylere verilmesidir. Bunun dışındaki uyaranların algılanmaması halidir.
3- Annenin Sellektif Hipnozu
en küçük bir sesiyle uyanması enteresandır. Anne beyninde yalnızca çocuğu ile ilgili alanı
uyanık bırakırken kendisi derin bir uykuya girmiştir.
Diş Hekimliğinde Hipnozu
Diş Doktoru korkusunu giderip tedaviyi rahat yaptırmasını sağlamada (relaksasyon
temininde)
Tedavisi için gerekli usullere, protez ve apareylere alıştırılmasında
Uzun ve sıkıcı operasyonların, kısa müddette bittiği izlenimini vererek yorgunluğu
önlemekte
Anestezi ve analjezi temininde
Güzel olmayan çalışmaların amnezisinde (unutturulmasında)
Bulantı ve öğürmenin engellenmesinde
Tükürük akımının ve kanamanın kontrolünde
Alerjinin denetim edilmesinde
Bruksizmin (diş gıcırdatmanın) önlenmesinde kullanıyoruz.
Hipnoz ile ilgili merak edilen pek çok soru ve bu soruların yanıtının tam olarak
bilinememesine bağlı olarak da pek çok yanlış inanış vardır. Bu sorular:
– Hipnozdan çıkamama var mıdır?
Hayır. Hipnotizma bildiğimiz bir uyku değildir. Hipnozda şuur son derece açıktır. Kişi her
şeyi bilir,duyar,yargılar hatta derin hipnozda gözlerini açabilir ve görür. Lakin birtakım kişiler
etki kaybolduktan sonra bunları hatırlayamayabilir.
Her türlü monoton uyaran kişiyi hipnoza sokmada büyük rol oynamaktadır.
Hipnoza girmede temel nokta şuurun muhakkak bir noktada toplanması, dikkatin
Anne uyurken kendisine yapılan hiçbir gürültü ile uyandırılamazken, çocuğun
– Hipnozun yan tesiri var mıdır?
Hipnozda yan tesire rastlanmamıştır. Lakin hipnozda kişinin bilinçaltı ile temas kurulduğu
göz önünde bulundurulduğunda, hipnoz yalnızca eğitimini almış doktor ve uzman psikologlar
tarafından uygulanmalıdır.
– Hipnoz alışkanlık yapar mı?
Hipnoz hiç bir biçimde alışkanlık yapmaz. Lakin Hipnozun terk edilmesi ve uzun süre
uygulanmaması tahminen yararlarının kalıcı davranışlara dönüşmesine pürüz olabilir. Özellikle
alışkanlıkların bırakılmasında birinci seansta sonuç alınmış olsa bile geri kalan seansların
pekiştirme maksatlı olarak kesinlikle yapılması gereklidir.
– İstem dışı telkin alır mıyım? İstemediğim şeyler bana yaptırılabilir mi?
Hipnoz sırasında kişi, verilen telkinleri kendince algılar ve yorumlar. Uygun olanları benimser
uygun olmayanlara ilgi göstermez. Kişi uykuda olmadığı için zihinsel kontrolü açıktır. Bu
nedenle istemediği ve kabul etmediği bir durumu şahsa yaptıramazsınız.
– Herkes hipnoz olabilir mi?
Zihinsel yeterliliği olan konsantre olabilen herkes hipnoz olabilir. Fakat kişinin hipnoz
olmayı istemesi ve hipnozu yapacak olan şahsa kesinlikle güvenmesi gerekir.
Bir kişinin istemeden ya da haberi olmadan hipnoz olması mümkün değildir.