Çocuk Diş Hekimliği

Çocukların Dişleri Neden Çürüyor?

Süt dişleri olağan dişlere oranla daha çok organik husus içerirler, bu nedenle çürümeye daha

yatkınlardır.Çocuklar, çürüğün erken periyodunda görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı

gibi sinyalleri vaktinde yorumlayamazlar. Olayı lakin dayanılamayacak kadar ağrı olmasında

fark ederler ki bu durumda çok geç kalınmış olabilir.Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar

dikkat edemezler. Çocuğun el marifeti, merakı ve ebeveynin tavrı diş fırçalama alışkanlığını

belirler.Özellikle annelerin sıklıkla yaptığı bir kusur da emzik ya da biberonu şeker, reçel vb. gibi

gıdalara batırarak çocuklara vermeleri yahut uyku ortalarında şekerli süt, meyve suyu üzere gıdalara

alıştırmalarıdır. Böylelikle beslenme düzensizliğinden ötürü dişler çürümeye yatkın hale gelir.

Çürük Oluşumu Engellenebilir mi?

Çürüğü büsbütün engelleyebilecek bir aşı yada ilaç şimdi geliştirilemedi. Lakin, çürük sayısını

azaltmaya yönelik birtakım materyaller günümüzde kullanılmaktadır, bunlardan birisi; “fissür örtücü”

dediğimiz materyaldir. Diş çürükleri çoklukla azı ve küçükazı dişlerinin, çiğneyici yüzlerinde

bulunan “fissür” ismi verilen oluklarda başlar. Bahsettiğimiz materyalle olukların üzeri kapatılıp, o

bölgeye mikrop, yemek artığı vs. nin sızması engellenerek çürük başlaması önlenir. Bu süreç, 6

yaşından itibaren çıkan kalıcı azı ve küçükazı dişlerine de uygulanabilir.Çürüğü engellemenin

başka bir yolu da dişlerin çürüğe karşı direncini artırmaktır. Dişlere yüzeysel florür uygulanması

suretiyle bu direnç kazandırılır.

Süt Dişlerinin Değeri Nedir?

Süt dişlerinin birinci misyonu çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır. Ayrıyeten konuşmanın

düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır.Süt dişleri kapladıkları alanı kendilerinin yerine

gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar.Süt dişi

erken çekildiği vakit bu doğal yer tutuculuk işlevi da ortadan kalkmaktadır.Tedavi

edilmeyen süt dişi çürükleri, ağrı, berbat koku, çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu ve çirkin

görüntüye yol açar. Bu devirdeki tedavi edilmeyen diş bozuklukları, ileride diş çarpıklığı, çene

gelişiminde bozukluk ve genel sıhhat sorunlarına (romatizmadan kalp rahatsızlıklarına kadar)

sebep olabilecektir. Hasebiyle süt dişlerindeki çürükler, “nasıl olsa yerine yenileri gelecek”

yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir. Süt dişlerindeki çürükler ; ağrı ile çocuğun çok küçük

yaşlarda tanışmasına ve gelecekte birtakım fobileri olmasına neden olabilir .

Çocuklarda Diş Yaralanmaları

Çocuklarda dişlerin ziyan gördüğü kazalarda vakit kaybetmeden müdahalede bulunulmalıdır.

Bunun için doktorunuz size, kazanın ne vakit ve nerede olduğunu, darbenin ne taraftan geldiğini,

kaza sonrası baygınlık, kusma, hafıza kaybı vb. olup olmadığını soracaktır. Verilen bilgiler

doğrultusunda en yanlışsız tedavi uygulanabilecektir.Çocuklardaki diş yaralanmaları, bazen kalıcı

dişin külliyen yuvasından ayrılmasına sebep olabilir. Bu durumda çıkan diş ile birlikte acilen

dişhekiminize gitmelisiniz. Bu esnada diş, bir bardak sütün içinde, şayet süt mevcut değilse, temiz

bir su içinde koruma edilmelidir.

Bebeklerde Ağız Bakımı

Bebeklerin, en azından birinci dört ay anne sütü ile beslenmeleri ağız etrafındaki yumuşak doku ve

kas işlevlerinin olağan gelişimini sağlayacaktır. Anne sütünün yetersiz olduğu durumlarda

fizyolojik başlıklı (damaklı, kesik uçlu) biberon kullanımı gerekir.Bebekler 1 yaşından itibaren

bardak ve kaşıkla beslenmeye alıştırılmalıdır.Biberonla beslenme en fazla 2 yaşına kadar devam

edebilir.Parmak emme, yalancı emzik kullanma üzere alışkanlıklara 2 – 2,5 yaşına kadar izin

verilebilir. Şayet parmak emme alışkanlığı mevcutsa, bunun sebebi araştırılarak 3 – 6 yaş arasında

bu alışkanlık kesinlikle giderilmelidir.Solunum sorunları, çene gelişmesi üzerine olumsuz etki

eder.

Çocuklarda Diş Fırçalama Ne Vakit Başlamalıdır?

Bebek 6-8 aylıkken, (yani birinci dişler ağızda göründüğünde) temizleme süreci başlamalıdır. Sabah

kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan evvel dişleri (en azından çiğneme yüzeylerini) pak bir

tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak silmek, temizlemek yerinde olur.Diş fırçası kullanımına ise

çocuğun art dişlerinin çıkmasından sonra (ortalama 2,5 – 3 yaşında ) başlanması uygundur.Okul

öncesi çocuklarda diş fırçalama için bir teknik uygulatmak çok zordur. Bu yaşlarda kıymetli olan,

çocuğa diş fırçalama alışkanlığı kazandırmaktır. Çocuklar diş fırçalarken birçok vakit dişlerin

görünen ya da kolay ulaşılan yüzlerini fırçalar. Meğer çürüklerin önlenmesi için dişlerin orta yüzleri

ve çiğneyici yüzeylerini çok daha yeterli temizlemek gerekir. Bu nedenle fırçalamadan sonra Anne-
Babanın denetimi âlâ olur.

Çocuklar İçin Nasıl Bir Diş Fırçası Seçilmelidir?

Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçaları

kullanılmalıdır. Sert fırçalar dişleri aşındıracağı için kullanımı uygun değildir. Fırça kılları aşınır

aşınmaz (Ortalama 6 ay) kesinlikle değiştirilmelidir.Çocuğuma dişlerini günde kaç kez

fırçalatmalıyım? Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan evvel, yalnızca üçer dakikalık tesirli bir

fırçalama süreci kafidir. Her yeterli alışkanlık üzere diş fırçalama alışkanlığı da çocukluk döneminde

kazanılacaktır.

Çocuklarda Birtakım Ağız ve Diş Problemleri

Diş Gıcırdatma

Stress, agresif, takıntı yahut sıkılgan kişilik yapıları, anne-babası diş gıcırdatan çocuklar bu

alışkanlığa daha eğilimlidir.Dişlerde aşınma, uyurken çıkartılan gıcırdatma sesleri, yüz kaslarında

ağrı, çene ekleminde sorunlar, baş ağrısı, dişlerde sallanma ve hassasiyet belirtileri

vardır.Öncelikle ruhsal açıdan diş gıcırdatmaya yol açan faktörler ortadan kaldırılmaya

çalışılır.Bu başarılamaz, hastaya takıp çıkartılabilien bir gece plağı yapılır.

Parmak Emme

Parmak emme küçük yaşlarda sık görülen bir alışkanlıktır. Ekseriyetle dört yaşına kadar

kendiliğinden ortadan kalkar. Alışkanlığın daima dişlerin çıktığı yaşlarda da sürmesi, bu dişlerde

ve damakta yapısal bozukluklara yol açar. Bu bozuklukların nedeni parmağın ön dişlere ve

damağa uyguladığı başınçtır. Ortaya çıkan bozukluğun derecesi emmenin müddetine, sıklığına,

şiddetine ve emme sırasında parmağın konumuna bağlıdır.

Parmak emmeyi önlemenin en tesirli yolu parmak emmeye eğilim gösteren çocuğu emziğe

alıştırmaktır. Emziğin hem verdiği ziyan daha azdır, hemde daha kolay bırakılabilir.Tedavinin

zamanlaması çok kıymetlidir. Çocuğun kendisi bu alışkanlıktan kurtulmayı istemedikçe, tedavinin

başarıya ulaşması imkansızdır.Çocuğun etraf baskısına uğramaması ve alay edilmemesi için

okul çağından evvel bırakması ruhsal istikametten çok yararlıdır.Eğer her şeye karşın 6 yaşına

kadar alışkanlık kırılamamışsa diş doktoruna başvurularak profesyonel yardım alınması gereklidir.

Emzik

Bebekler için emmek rahatlamanın ve inanç içinde hissetmenin en doğal yoludur.Eğer bebek

parmak emme eğilimi gösteriyorsa, derhal emziğe yönlendirilmelidir. Emzik parmak emmeye göre

hem daha az ziyanlıdır; hem de sonraki yaşlarda daha kolay bırakılabilir.Emzik günün büyük bir

bölümünde değil, yalnızca gerekli olduğunda verilmelidir.Yapısal bozukluklara yol açmamak için,

mümkün olduğu doğal göğüs yapısındaki emzikler seçilmelidir.Emziğin büyüklüğü ağzın yapısına

uygun olmalıdır.

Biberon Çürüğü

Bebeğimin dişleri sürer sürmez çürüdü. Nedeni ne olabilir? Bebeklerde bazen dişlerin üzerinde

sürer sürmez kahverengi lekeler oluştuğu ya da bu dişlerin kırılıp döküldüğü gözlenir. Aslında bu

lekeler diş çürükleridir ve dişler de çürük nedeniyle kırılır. Bu kadar erken bir devirde çürük

oluşmasının nedeni de biberon çürüğü ismi verilen çürüklerdir. Bebek beslenmesinde en önemli

besin olan anne sütü ya da inek sütü doğal olarak şeker içerir. Gece yatmadan evvel yada uyku

sırasında bebek anne sütü ya da biberon emerse süt ağızda birikerek mikropların dişleri

çürütmesi için elverişli bir ortam oluşturur.

Biberon Çürüğünden Korunmak İçin Neler Yapılmalı?

Bebeklerde meydana gelen çürüklerin tedavisi çok güç olduğundan, kollayıcı tedbirlerin erken

dönemde alınması gerekir.

Bebeğinizin gece ağzında biberonla ahenge alışkanlığını önleyin.

Beslendikten sonra uyutmaya çalışın.

Biberondaki süte şeker, bal pekmez üzere tatlandırıcılar ek etmeyin.

Bebek beslendikten sonra kesinlikle su içirin.

İlk dişlerin sürmeye başlamasıyla gece ve sabah beslenmeleri sonrası pak, ıslak bir tülbent ile

dişlerini silerek temizleyin.

Çocuklarda Hangi Diş Macunu Ne Kadar Kullanılmalıdır?

Bebeklik devrinde ve üç yaşına kadar çocuklarda diş macunu kullanımı önerilmez. Diş macunu

kullanımına üç yaşından sonra başlanmalıdır.Ancak reklamlarda gördüğünüz üzere 3-5 cm. değil,

bir leblebi kadar macun fırçalama için kâfi olacaktır.Diş macunu kullanımına başlandığı

dönemde, florürlü diş macunlarından rastgele biri tercih edilebilir. Kıymetli olan çocuğun seçilen

macunun tadını sevip istek duymasıdır.Fırçalama sürecinde macundan çok, tesirli bir fırçalama

işleminin kıymetli olduğunu unutmamak gerekir.

Çocuk Dişlerinde Acil Durumlar

Diş Ağrısı

Ağrıyan dişin etrafını temizleyin. Ilık tuzlu su ile gargara yaptırın ve şayet varsa sıkışmış yiyecek

artıklarını diş ipi ile uzaklaştırın. Asla dişin üzerine ağrı kesici yahut gibisi ilaçlar koymayın.

Çocuğunuza daha evvel de denemiş olduğunuz bir ağrı kesici verin ve en kısa müddette bir diş

hekimine götürün.

Isırılmış Dudak, Lisan yada Yanak

Yaralı bölgeye buz koyun. Şayet kanama varsa, pak bir gazlı bez ile yavaşça basınç uygulayın.

Kanama 15 dakika içinde durmazsa diş doktorunuza başvurun.

Diş Tümüyle Çıkmışsa

Dişi bulun. Köküne mümkün olduğunca dokunmadan alın. Diş doktoruna gidene kadar dişi

saklamak için en ülkü ortam süttür. Pak bir kapta sütün içinde koruyarak en kısa müddette diş

hekiminize gidin.

Süt yahut Daima Dişlerde Travma

Hiç vakit kaybetmeden diş doktorunuz ile temasa geçin. Travmalardan sonra her kaybedilen saat

oluşan hasarı büyütmektedir.

Site içerisinde bulunan bilgiler dayanak sağlamak içindir. Doktorun hastasını tıbbi emelle muayene

etmesi teşhis ve teşhis koyması yerine geçmez.

Başa dön tuşu