LİNGUAL ORTODONTİ
“Lingual” Latincede “dil ile ilgili” demektir. Anlaşılacağı üzere “lingual ortodonti” dişlerin lisana bakan yüzeylerine yapıştırılan tellerle yapılan tedaviyi tanımlamaktadır.
Normal ortodonti, yani dişin görünen yüzeyine yapıştırılan tellerle yapılan ortodonti ile tedavi edilebilecek pek çok çapraşıklık lingual ortodonti ile de tedavi edilebilir, fakat bu durum bütün hastalarda geçerli değildir, bilhassa düşük rahatsızlık toleransı olan hastalar uygun değildir. Braket dizaynındaki son gelişmeler, ark teli için yeni metal alaşımlar ve yeni mekanikler yalnızca lingual ortodontinin teknik istikametini kolaylaştırmakla kalmadı birebir vakitte hasta ahengini arttırdı ve hasta rahatsızlığının azalmasına yardımcı oldu.
Lingual ortodonti, teknik olarak emek ister ve tabip hasta seçiminde seçici olmak zorundadır. Tedavi planlamasında hastanın tedaviden beklentilerini belirlemek ve ortodontistin ulaşılabilir gerçekçi gayeleriyle bu fikri dengelemek değerlidir.
Lingual ortodontinin en büyük avantajı tellerin öbür birileri tarafından görülemiyor olmasıdır. Lakin her nimetin bir külfeti olduğu üzere, lingual ortodontinin de kimi dezavantajları da vardır. Teller dişin lisana bakan tarafında olduğu için birinci etapta konuşma etkilenebilir. “s”,”ş”,”t” ve “d” üzere lisanın dişe değmesiyle oluşan harflerde fonasyon bozuklukları görülebilir. Ancak bu tedavileri yıllarca yurt dışında yapan araştırmacılar 1 ile 3 ay ortasında bu sorunun düzeldiğini makalelerinde belirtmektedirler. Teller iç kısımda yer aldığından lisanda birinci etapta yaralar olabilmektedir. Lakin olağan ortodontik tedaviyi düşündüğümüz de emsal durum yanak ve dudaklarda da oluşabilmektedir. Yani tellerin batması lingular ortodontide artmamakta yalnızca yer değiştirmektedir. Tellerin yapıştırılmasından bir sonraki seansta hastalar tellerine alışmış olarak gelmektedirler. Alınacak tedbirlerle de bu rahatsızlıklar en az seviyeye inecek ve hastanın tedaviye ahengi artacaktır.
Hekimin dişlerin art yüzeylerine süreç yapması ve görüş açısı daha güç olacağından randevulara ayrılan mühlet olağan ortodontiye nazaran biraz daha fazladır. Toplam tedavi mühleti değerlendirildiğinde lingual ortodonti ile olağan ortodonti ortasında bir fark bulunmamaktadır.
Lingual ortodonti daha çok erişkin hastalarda ve gençlerde kabul görmektedir. Çocuk hastalarda dişler sürmek üzere olduğundan ve sürmekte olan dişin art yüzeyine braketi yapıştırmak mümkün olmadığından tercih edilmez.
Oral hijyen özel fırçalama teknikleri ve oral hijyen araçları olağan braketlere nazaran lingual braketlerde daha değerlidir, zira dış yüzeye nazaran iç yüzeyde denetim daha zordur ve plak birikimi gingivitis ve çürük oluşumu hasta tarafından görülememektedir.