diş gıcırdatma(bruksizm) uykuda dişleri bilinç dışı sıkarak yapılan harekettir..rahatsız edici bir ses
çıkar. kişi bunun farkında değildir.genelde aile bireyleri tarafından farkedilir.hasta genelde sabahları
kalktığında çene ekleminde ve şakaklarda ağrı şikayeti duyar.bazı hastalar sabah kalktıklarında
ağızlarında kum varmış gibi hissettiklerinden bahsederler.bu aşınan diş minesidir. sıkma kuvveti
bazen o kadar şiddetli olur ki dolgularda ve dişlerde kırıklar meydana gelebilir.
çocuklarda diş gıcırdatma
çocuklar hem süt dişlenme döneminde hem de karışık dişlenme döneminde dişlerini
gıcırdatırlar.önemli olan bu gıcırdatmanın patalojik olup olmadığıdır. eğer çocuğunuzda böyle bir
durum görürseniz bir dişhekimine başvurmanız gerekir.eğer patalojik bir diş gıcırdatma söz konusu ise
küçük yaşlarda koruyucu tedaviler yapılmalıdır.yoksa dişlerde ve çene ekleminde kalıcı hasarlar
meydana gelebilir.
diş gıcırdatmanın nedenleri nelerdir
diş gıcırdatmanın nedenlerini üç ana başlıkta toplayabiliriz.
dental sebepler
bunlar adından da anlaşılabileceği gibi dişlerle ilgili nedenlerdir.dişlerin kapanışı ile ilgili problemler
başlıca nedendir. olması gerekenden yüksek veya alçak yapılmış dolgular kapanış problemlerine yol
açarlar ve gıcırdatmaya neden olurlar.
sistemik faktörler
bunlar genel sağlıkla ilgili bir problemin sonucunda ortaya çıkan gıcırdatmalardır.
yetersiz beslenme,barsak parazitler ve endokrin sistemdeki bozukluklar sonucu gıcırdatmalar
görülebilir.eğer barsaklar dolu ise barsak duvarında oluşan uyarılar beyne iletilir ve beyinde sindirim
faaliyeti başlatılır. sindirim enzimleri salgılanmaya başlar. mide asidi ve tükürük akışı artar. çiğneme
kasları uyarılır ve gıcırdatma ortaya çıkar.
sinüzit nedeniyle postnazal akıntı olduğu durumlarda sanki ağızda yiyecek varmış gibi sindirim sistemi
uyarılır ve gıcırdatma ortaya çıkar.
çocuklarda dişler sürerken gıcırdatma meydana gelir. bu çocuğun dişlerini keşfetmesiyle
alakalıdır.çıkan sesler hoşuna gidiyor olabilir.
psikolojik faktörler
bunlar günlük streslere ve kişiler sıkıntılara bağlı olan gıcırdatmalardır.
diş gıcırdatmanın belirtileri nelerdir?
*daha önce de bahsettiğimiz gibi en bariz belirti ağrıdır. özellikle sabah saatlerinde çene
ekleminde,yüzde, şakaklarda, boyunda ve başta ağrı görülür.bu ağrı çiğneme kaslarının aşırı
zorlanmasından kaynaklanr.
*ileri derecede gıcırdatma vakalarında dişlerin tüberkül dediğimiz çıkıntılarında aşınma görülür ve diş
yüzeyleri düzleşmiştir.
*bazen aşınma o kadar çok olur ki hastanın dişleri kısalır ve dikey boyutta düşme görülür. bu alt yüz
dediğimiz burun ucu-çene ucu arası mesafede azalmaya neden olur.bu da dudakların katlanması,
yanakların içeriye doğru çökmesi gibi estetik sorunlara yol açar.
*dişlerde hassasiyetler görülebilir.
*dolgularda ve dişlerde kırıklar meydana gelebilir.
*sürekli aşırı yüke maruz kalan dişlerin kök uçlarında kistler oluşabilir.
*dişlerde aşınma ve dikey boyutun düşmesine bağlı olarak eklem problemleri gelişir. ağız açıp
kapatırken tıkırdamalar duyulur.ilerleyen dönemlerde ağız açmada kısıtlamalar ve çene kilitlenmeleri
görülebilir.
*dişlerde sallanma ve açılmalar görülebilir.
bruksizmin tedavisi
çocuklarda öncelikle diş gıcırdatmanın patalojik olup olmadığı tespit edilir. diş gıcırdatmanın sıklığı ve
gün içinde dağılımı tespit edilir.basit çözümler yapılır.dişlerde aşırı aşınmalar varsa tedavi edilir.
barsak paraziti sinüzit gibi sistemik hastalıklar varsa tedavi edilir.
yetişkinlerde gece plağı kullanılır. bunlar ısırma kuvvetini emen ve dişlere azaltarak ileten yumuşak
malzemelerdir.hem dişlere baskıyı azaltır hem de alt çeneyi uygun konumda tutarak ekelme gelecek
baskıyı engellerler.kas gevşeticilerden yararlanılabilir.diş kaynaklı gıcırdatmalarda hatalı
restorasyonlar (dolgu veya protez) varsa bunlar düzeltilmelidir.aşırı strese bağlı gıcırdatmalarda
psikolojik tedavi yapılması gerekebilir.
eğer tedavi edilmezse ilerleyen dönemlerde özellikle çene ekleminde cerrahi tedavi gereksinimine
neden olacak sorunlar oluşabilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
