- HAMİLELİK DEVRİNDE AĞIZ VE DİŞ BAKIMI
Hamilelik periyodunda anne adayının ağız ve diş sıhhatinin bozulması bebeğin gelişimini olumsuz tesirler.
Gebe kalmayı düşünen ve gebe kalan anne adayları kesinlikle bir dişhekimi denetiminden geçmeli, gebelik devrinde diş ve dişeti sıhhati için neler yapması gerektiğini öğrenmeli ve gereken tedavilerini yaptırmalıdır.
Bu hem annenin hem de bebeğin sıhhati için çok değerlidir.
- HAMİLELİK PERİYODUNDA AĞIZ VE DİŞ BAKIMI
Vücudun fizyolojik ve ruhsal taraftan pek çok değişikliklere uğradığı hamilelik periyodunda; hormonal tesirler sonucunda ağız ve diş sıhhati âlâ bakım yapılmadığı takdirde olumsuz etkilenmektedir. Mide bulantıları ve kusmalar ağız içinde asit salgısını artırarak dişlerin yüzeyinde aşınmalara devamında da dişin sert dokularının bakterilerin salgıladığı asitlerle yumuşatması sonucu çürüklere yol açmaktadır.
Annenin sık aralıklarla şekerli besin tüketme alışkanlığı ve diş eti kanamaları nedeniyle diş fırçalanmaması ağız bakımının aksamasına ve bunu takiben diş eti enfeksiyonu ve çürük riskinin artmasına sebep olmaktadır.
Hamilelik sırasında yapılabilecek tedaviler her üç aylık devirde farklılık göstermektedir. Bunlar;
Birinci üç aylık periyot: Gebeliğin birinci üç ayında bebeğin organları gelişme evresindedir. Bu safhada neden olunan bir bakteriyemi bebeğin organ gelişimini olumsuz tarafta etkileyebilmekte, gereksiz müdahaleler düşüğe sebep olabilmektedir. Ama ağrıya sebep olmuş ve/veya müdahale edilmediği takdirde daha çok ziyana neden olabilecek durumdaki dişlerin çekim, kanal tedavisi üzere acil olarak tedavi edilmesi gereken durumlarında, çekinmeden diş tabibine gidilmelidir. Diş ya da diş eti enfeksiyonu üzere acil durumlarda, var olan enfeksiyonun bebeğin gelişimini dental tedavinin olumsuzluklarından daha fazla etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Diş tabibi , bayan doğum uzmanının teklifleri doğrultusunda, bebeğe ziyan vermeyen bir tedavi uygulayacaktır.
İkinci üç aylık periyot: Gebeliğin birinci üç ayında bulantı ve kusmalardan ötürü kâfi diş fırçalama ve ağız bakımı yapılamamaktadır. Bu durum diş ve dişeti sıhhatini olumsuz etkilemektedir. İkinci üç aylık devirde bu olumsuz tesirleri azaltmak ve gebeliğin devamında da diş ve diş eti sıhhatini korumak için kesinlikle kolay bir diştaşı paklığı yapılmalıdır. Ayrıyeten, bu devir hamilelik sonuna kadar ertelenmesi uygun olmayan diş çekimi, dolgular, kanal tedavileri vb. pek çok tedavinin yapılması için en uygun olan devirdir.
Üçüncü üç aylık periyot: Bu devirde bebek anne karnında epey büyümüştür ve doğum yaklaşmıştır. Anne koltuğa rahat oturamaz ve çok gerilim erken doğuma neden olabilir. Motamot birinci üç aylık devirde olduğu üzere, acil tedaviler dışında diş tabibi müdahale etmeyecektir.
Hamilelik periyodunda en çok östrojen ve progesteron hormonlarındaki istikrarın bozulmasına bağlı olarak dişetlerinde hamilelik gingivitisi ismi verilen dişeti hastalığı görülmektedir. Hamileliğin erken safhalarında diş etlerinde şişlikler, kızarıklıklar gözlenebilir. Bu formdaki diş eti hayli hassastır ve kolay kanar. Hamilelik gingivitisi çoklukla hamileliğin 2. ayında başlayıp 8. ayında en üst düzeye çıkar, doğumdan sonra geriler.
Günlük sistemli ağız diş bakımı yapmayan bireylerde oluşan ve diş eti enfeksiyonuna neden olan bakteri plağı ya da diş taşı üzere etkenler hamilelik gingivitisi tablosunu daha önemli boyutlara taşıyabilmektedir.
Çalışmalar, annenin tedavi edilmeyen hamilelik gingivitisinin düşük kilolu bebek doğumuna yol açtığını bildirmiştir. Başka diş tedavilerinde olduğu üzere diştaşı paklığı de bilhassa hamileliğin ikinci üç ayında yapılmalıdır.
- Hamilelikte Lazer İle Tedavi:
Çocuklar, gebeler, kalp hastaları dahil her durum ve her yaş kümesine uygulanabilen Lazer ile dolgu öncesi diş hazırlığı (çürük temizlenmesi), Kanal tedavisi, Diş eti tedavileri, Küretaj (derin diş eti temizliği), Yumuşak doku lezyonlarının çıkarılması, Aft ve uçuk tedavileri, Diş hassasiyetleri tedavisi (dentin kanallarının kapatılması), Cerrahi tedaviler (20 yaş dişleri, implant, ağız ve çene ameliyatları gibi), Biostimülasyon (cerrahi operasyon sonrasında duyulan ağrıların oluşumunun önlenmesi ) tedavileri ekseriyetle anesteziye gerek olmadan yapılabilmektedir. Lazer uygulandığı bölgede güçlü bakterisid tesiri ile % 100 dezenfeksiyon ve sterilizasyon sağladığı için tekrar enfeksiyon oluşması ve çürük başlaması riskleri ortadan kaldırmaktadır. Lazerin bilinen rastgele bir yan tesiri bulunmamaktadır. Yalnızca kanserli dokulara lazer uygulaması yapılmaz. Lazer uygulamaları esnasında hasta ve çalışanların kesinlikle gözetici gözlük kullanmaları gerekmektedir.
- Hamilelikte lokal anestezi kullanımı:
Hamilelikte lokal anestezi tedavi sırasında ağrı duymayı engelleyerek gerilimi azaltması sebebiyle uygulanabilmektedir. Lakin hamilelik esnasında lokal anestezik husus seçiminde dikkatli olunmalıdır.
Octopressin içerikli lokal anestezikler rahimin kasılmasını sağlayarak erken doğuma neden olabilirler bu nedenle
Hamilelik sürecinde bu tip lokal anestezik hususlar tercih edilmemelidir.
- Diş röntgeni çekimi:
Birinci 3 aylık devirde bebeğin organ taslakları geliştiği için röntgen çekilmesi tavsiye edilmez. Sonraki periyotlarda röntgen çekilmesinde bir sakınca yoktur. Bu hususta bayan doğum hekiminizin görüşü alınarak çekim yaptırmanız gerekmektedir. Şayet acil bir tedavi için katiyetle röntgen sineması çekilmesi gerekiyorsa, anne adayına özel esirgeyici kurşun önlük giydirilmeli ve düşük doz uygulaması yapılmalıdır.
- Hamilelikte İlaç Kullanımı:
Çoklukla hamilelik sürecinde parasetamol tipi ağrı kesiciler inançla kullanılmaktadır. Ağrı kesici kullanımında dikkat edilmeli ve mutlaka bayan doğum hekiminizin tekliflerine uyulmalıdır.Antibiyotik kullanımı gerekirse Penisilin türevleri (amokisisilin vs. ) antibiyotiklerin kullanımının bebek için rastgele bir sakıncası yoktur. Tetrasiklin gurubu antibiyotikler kullanılmamalıdır. Tetrasiklin gebelik sırasında alınırsa bebeğin dişlerinde “tetrasiklin renkleşmeleri” oluşmasına yol açar.
- Sonuç olarak;
Hamilelik sırasında beslenme hem annenin hem de bebeğin genel sıhhati ve ağız diş sıhhati için epeyce kıymetlidir. Hamilelikte bebeğin diş gelişimi 5. ve 6. haftalarda başlar.
Ağız ve diş sıhhati açısından tüm hamilelik devrinde: A,C,D vitaminleri ile fosfor ve kalsiyumdan varlıklı meyveler ve sebzeler, tahıl, süt ve mandıra eserleri ile et, balık ve yumurta istikrarlı olarak alınmalıdır. Şayet düzgün bir beslenme ile birlikte kâfi ağız diş bakımı yapılırsa hamilelik devrinde olağan periyottan farklı bir diş ve diş eti sorunu ile karşılaşılmaz.
Bu nedenle,Günlük ağız ve diş bakımı kesintiye uğratılmamalıdır. Zira plak birikimi, ve diş eti hastalıkları ile hamilelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler ortasında direkt bir ilgi vardır. Hamilelik sırasında oluşan hormon artışı ağız mukozasının, dış etkenlere bilhassa bakteri plaklarına karşı hassaslaşmasına neden olur.
Günde iki defa diş fırçası ve bir sefer diş ipi kullanarak tesirli diş bakımı yapılarak plak birikimine mahzur olunmalıdır.
