Kadına şiddet tüm dünyada, her sosyoekonomik ve kültürel seviyede bayanı etkileyen değerli bir halk sıhhati meselesidir. Kadına/eşe yönelik şiddet kişinin hali hazırda ya da geçmiş eşlerine karşı sergilenen saldırgan ve zorlayıcı davranışlarını tanımlamaktadır (UNICEF 2006). Aile içi şiddet fizikî, cinsel, duygusal, ekonomik şiddet ile bunların bir ortada kombinasyonları formunda görülür. Dünya Sıhhat Örgütü 2013 bilgilerine nazaran, bayanların %35’i hayatları boyunca en az bir defa eşleri ya da eşleri olmayan bireyler tarafından cinsel ya da fizikî şiddete maruz kalmaktadır. Eş, beraberlik, nişanlılık, flört, eski eş, eski sevgili hepsi bu kapsamda değerlendirilmelidir.
TUİK bilgilerine nazaran nüfusun %49.8’ini bayanların oluşturduğu ülkemizde bu sorun hem şu anda hem de gelecek kuşaklar ve toplum yapısı açısından son derece kıymetlidir. Genel literatür, çocukluğunda anne baba ortasında şiddete tanıklık etmiş kız ve erkek çocukların ilerde şiddet mağduru ve uygulayıcısı olma riskinin arttığını göstermektedir.
Küçük çocuklarda uyku bozuklukları, yalnız kalma korkusu, bağlanma bozukluğu, gelişim seviyelerinin altında olgunluk, bedensel yakınmalar, altına kaçırma, lisan gelişiminde gerileme, öfke nöbeti, saldırganlık, ağlama ve sakinleşememe, dert gözlenebilirken okul çağındaki çocuklarda odaklanma sorunları, tasa ve uyku bozuklukları, saldırganlık ve karşı gelme davranışları vb, akranlarına yönelik şiddet davranışları gözlenebilir. Ergenlikte ise unsur kullanımı, erken hamilelik, saldırganlık üzere sıkıntılar gözlenebilir. Hem şu anda hem de gelecek kuşakları etkilemesi istikametiyle sorunun boyutu tasa vericidir.
Türkiye’de Bayana Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması sonuçlarına nazaran bayanların %37.5’inin ömürleri boyunca en az bir defa fizikî ya da cinsel şiddete maruz kaldıklarını göstermektedir (TÜİK 2014). Başbakanlık Bayanın Statüsü Genel Müdürlüğü (2009) tarafından yapılan bayana yönelik aile içi şiddet araştırması; Türkiye’de evli bayanların yüzde 39’unun fizikî şiddete, yüzde 15’inin cinsel şiddete ve yüzde 42’sinin bu iki şiddet tipinden birine maruz kaldığını, boşanmış/ayrı yaşayan bayanların %73’ünün fizikî şiddet yaşadıklarını, bekar bayanların ise %9’unun erkek arkadaş tarafından fizikî şiddete uğradığını göstermiştir.
Kadına yönelik işlenen bu şiddet kabahatinin kıymetli bir öteki tarafı tekrarlayıcı bir kabahat olmasıdır. Bir kısmı giderek artan hatta cinayete varan şiddet seyri gösterir. Umut Vakfı’nın yaptığı araştırmaya nazaran 2016 yılında ulusal ve mahallî gazete haberlerine 397 bayan cinayet haberi yansıdığı bildirilmektedir. Bayan cinayetlerinin %80’inin silahlarla (tüfek, tabanca, beylik silahı, bıçak, satır, balta, keser üzere kesici aletlerle) %20’sinin ise dövülerek, boğularak, yüksekten atılarak gerçekleştirildiği, faillerin %85’ini kocalar, sevgililer, eski kocalar, kendisinden ayrılmak istenen sevgililerin olduğu bildirilmektedir.
Kadına şiddet olgularının sıklığına ait verilen sayılar, bayana yönelik şiddetin sıklıkla bâtın kalan tabiatı nedeniyle buz dağının yalnızca görünen yüzünü yansıtmaktadır. Aslında gerçek sayının çok daha fazla olduğu düşünülmektedir. Bayanların değerli bir kısmı şiddet gördüğü yıllar boyunca utandığı ya da aileleri ve kendileri tarafından durum normalize edildiğinden şikayetçi olmamakta, hastane vb müracaatlarında ise değerli bir kısmı fizikî yaralanmalarını kaza, düşme üzere öteki nedenlerle açıklanmaktadır.
Olguların öbür bir kısmı emniyet üniteleri ve hukuksal müracaatlarının takibinde şikayetten vaz geçmekte ya da şikayetlerini geri almaktadır. Aslında TCK 278-280’de anılan ‘‘suçu bildirmeme suçu’’ tüm kabahatler için(kadına yönelik şiddet hatası da doğal olarak buna dahildir) geçerlidir. Tabip, hemşire üzere birtakım meslek mensupları vazifesi gereği cürümden haberdar olması ile ilgili başka bir unsur yer alırken, vatandaş için bir kabahatten haberdar olma, şahit olması ile ilgili düzenleme vardır. Hem vicdani sorumluluk hem de görüldüğü üzere hukuksal sorumluluklarımız ister sitedeki komşumuz, ister hastamız, isterse sokakta şahit olduğumuz bir olay olsun bayana yönelik şiddete hassas olmamızı, ilgili ünitelere bildirmemizi gerektirir.
