Kendini gerçekleştiren kehanet; düşünce ve inançlarımızın davranışlarımız üzerindeki etkisidir. Toplumumuzda 40 kere söylersen gerçek olur, öyle düşünme başına gelir, iyi düşün iyi olsun, kötüyü çağırma gibi günlük hayatta sık sık kullandığımız cümle kalıpları da aslında kendini gerçekleştiren kehanetin farklı bir tanımı olarak yapılabilir. Kendini gerçekleştiren kehanet; pgymalion etkisi dediğimiz beklenti etkisi ile doğrudan bağlantılıdır. Beklenti etkisi; çevremizin bize karşı olan ya da bizim kendimize karşı olan beklentilerimizin bizi yönetir hale gelmesidir. Bu bazen farkında olmadan ya da bilerek yaptığımız bir çeşit manipülasyondur. Örneğin; insanların sizi kandıracağını düşünüyorsunuz ve bunu bekliyorsunuz. Bu bir beklenti olduğundan sürekli kandırılma ihtimaline karşı tedbir almaya çalışırsınız. Karşı tarafın söylediklerine şüpheyle yaklaşmaya başlarsınız ve altında art niyet arayabilirsiniz. Bunun sonucunda aranızda bir gerilim oluşur ve gerçekten de yalan söyleme davranışları ortaya çıkabilir. İşte bu beklenti etkisine verilebilecek bir örnektir. Burada anlatılmak istenen temel düşünce, kendini gerçekleştiren kehanetin de beklentiler ile ve o beklentilere olan yoğun inançlarımız ile ortaya çıkmasıdır. İnançlarımız, düşüncelerimizi şekillendirir. Düşüncelerimiz ise duygu ve davranışlarımıza yansır. Eğer değersiz olduğunuza dair bir temel inancınız varsa size kendinizi değersiz hissettirecek ve bu düşüncenizi pekiştirecek kişiler ile ilişki kurmaya meyilli olabilirsiniz. Eğer yaşadığınız olayların sonunda “Ben zaten böyle olacağını biliyordum.” diyorsanız. Düşüncelerinizin ve inançlarınızın etkisi altında olabilirsiniz.
Peki bunun için ne yapabiliriz?
Öncelikle o düşünceleri fark etmeniz ve yakalamanız faydalı olacaktır. Daha sonra bu düşüncelerinizi isterseniz bir kağıda not alabilirsiniz. Sonra bu düşüncelerin sizin hayatınızda neye hizmet ettiğini düşünün ve bulmaya çalışın. Tahminlerinizi de kağıda yazmak iyi olacaktır. Daha sonra bu düşüncelerin sizin üzerinizdeki etkisini düşünün. Mesela bu düşünce kalıbı ile hangi davranışları sergiliyorsunuz ve hangi duyguları yaşıyorsunuz. Bütün bunları fark etmek düşüncelerinizi ve davranışlarınızı değiştirmenizde faydalı olacaktır. Eğer kendi başınıza üstesinden gelemeyeceğinizi düşünüyorsanız. Bir uzmandan destek alabilirsiniz.
Psk. Dan. Zeynep MERTOĞLU
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.