Öğrenme Güçlüğü Nedir?

Öğrenme güçlüğü nedir? Öğrenme güçlüğü nasıl gözlemlenebilir?

Ebeveynler genelde öğrenme güçlüğü kelimesini sıklıkla kullanırlar. Örneğin, okumada ilerleme kaydedemeyen ya da çabasına rağmen çarpım tablosu anlamayan öğrencisi için her zaman zor öğreniyor olarak düşünülebilir. Ancak bu işaretler yeterli ve net değildir.

Bazen diğer çocuklar için kolay görünen şeyleri yapmakta zorlandıkları için utanarak zorluklarını gizlemek için çok çaba harcayan çocuklar görünmezler.

Öğrenme güçlüğü belirtilerini nasıl anlayabiliriz?

Potansiyelini yansıtamamak

Bir öğrencinin yapabilecek seviyede gibi görünüp, gerçekte yapamıyor ise öğrenme güçlüğü yaşıyor olabilir. Örneğin;

• Harika yazılar yazan ancak temel matematik ödevlerini yapmakta ciddi güçlük çeken ya da tam tersi olan bir öğrenci ise

• Sınıfta soruları yanıtlamakta harika olan ama fikrini kağıda yazamayan bir öğrenci ise

• Zekasından emin olduğunuz ancak başarısını karnesine yansımayan bir öğrenci ise

Okulda beklendiği gibi başarılı olamayan çocuklar tembel görünebilir oysa aslında bir öğrenme güçlüğü ile mücadele ediyor olabilirler.  Çabalamıyormuş gibi görünen çocuklar aslında çok çabalıyor, ancak başarısız oluyor ya da utanç verici bir eksikliği gizlemeye çalışıyor da olabilirler.

Dikkat sorunu yaşadığını düşünüyorsanız;

Bir öğrenciye bir sonraki adımda ne yapması gerektiğinin sürekli olarak hatırlatılması gerekiyorsa, onun dikkatini vermediğini düşünebilirsiniz, ancak yeni bilgileri tutma, işleme ve yeni bilgileri eskilerinin üzerine inşa etme konusunda zorluk yaşadıklarının bir işareti olabilir. Bu, öğrenme güçlüğü olan çocuklar için yaygın bir konudur.  İzlenmesi gereken konsantrasyon işaretleri şunlardır:

• Yönergeleri takip etmede zorluk çekiyorsa – özellikle öğrenci bilgiyi ilk kez duyduğunda-

• Sık sık hayal kurup konsantrasyonu bozuluyorsa

• Tahtada yazılanları kopyalamakta zorluk çektiği öğretmeni tarafından iletiliyorsa

• Sıklıkla ev çalışmalarını hatırlamada ve doğru şekilde yapmada sorun yaşıyorsa

Öğrenme güçlüğü yaşayan öğrenciler, genellikle sıkıntılarını öğretmenlerinden, ailelerinden ve  akranlarından saklamaya çalışırlar. Fazladan bir çabayla okul çalışmalarına ayak uydurmayı başarsalar bile, bu onların benlik saygısına büyük zarar veriyor olabilir. Bir öğrenci ders sırasında aşırı derecede utangaç görünüp grup çalışmalarında kendini geri çekerken, arka sırada otururken veya ders sırasında kendisine söz hakkı gelmesinden kaçınmak için elinden gelen her şeyi yaparken bir öğrenme sorununu gizlemeye çalışıyor olabilir.

Öğrenme güçlüğünü saklamak için role bürünebilirler.

Bazı öğrencilerin fark edilmemeyi umarak küçüldüğü, bazı öğrencilerin ise sınıfın komedyeni olarak espriler yapıp dikkat dağıtan, öfkelendiği zaman şiddete başvuran veya akranlarından daha zeki olduğunu kanıtlamak isterken öğrenme güçlüklerini saklamaya çalıştıkları gözlenebilir.

Ev çalışmaları

Ev çalışmalarının unutulması ile ilgili eksikler iki nedenden dolayı olabilir.

• Bir çocuk yanlış veya bitmemiş bir çalışmayı teslim etmekten utanabilir.

• Hafıza ve organizasyon becerileri ile mücadele eden çocuklar, verilmesi gereken bir ev çalışması olduğunu unutmuş olabilirler.

Her çocuk arada bir ev çalışmalarını unutur, ancak bir öğrenci rutin olarak ödevini teslim etmezse, neler olup bittiğine daha yakından bakmanın zamanı gelmiştir.

Zamanlama sorunları

Öğrenme güçlüğü çeken çocuklar genellikle zaman yönetimi  ve organizasyon ile mücadele ederler. Bu zamanlama sorunları hem okulda hem de evde sorunlara neden olabilir. İzlenmesi gereken zaman yönetimi işaretleri şunlardır:

• Eşyalarını toplama vb. görevleri tamamlaması her zaman ‘çok uzun’ zaman alan bir çocuk.

• Akşam saatlerce ev çalışması yapan ve bitiremeyen öğrenciler

• Sürekli okula geç kalan –sabah toparlanamadığı için- veya her zaman bir sınıftan diğerine koşuşturan öğrenciler.

Öğrenme güçlüğü ve duygu yönetimi

Okul, öğrenme güçlüğü olan öğrenciler için duygularını zorlayıcı bir alan olabilir. Akranlarına ayak uydurmak için mücadele etmekten ev çalışmalarının gerisinde kalmaya kadar, kendileri hakkında sık sık kötü hissedebilirler. İzlenmesi gereken duygu yönetimi işaretleri şunlardır:

• Öğrenme güçlüğü olan çocuklar genellikle utanç, mahcubiyet ve düşük benlik saygısı duygularıyla mücadele ederler. Bir çocuk sık sık üzgün, depresif veya sinirli görünüyorsa, bunun nedeni teşhis edilmemiş bir öğrenme güçlüğü olabilir.

• Öğrenme güçlüğü olan çocuklar okulla ilgili ciddi kaygı geliştirebilirler. Hele ki bir uzmana gitmeden önce, yaşıtlarına neden ayak uydurduklarını anlamadıklarında çok zorlanırlar.

• Öğrenme güçlüğü olan çocuklar genellikle “öz düzenleme” ile mücadele ederler, yani duyguları yönetme konusunda zorluk çekerler. Bu da duygusal patlamalara karşılaşmamızı olası kılar Örneğin, çocuktan zorlu bir görevi denemesi istendiğimizde gözyaşlarına boğulup yapmayı reddedebilir.

Kaçınma

Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler, genellikle kaygı veya stresi tetikleyen durumlarından kaçınmak için büyük çaba harcarlar. Eğer bir çocuk;

• Okulda aşırı devamsızlık yapıyorsa

• Önemli ev çalışmaları olduğu günlerde evde “hasta” olarak kalmak istiyorsa

• Rekabet içeren faaliyetlere katılmayı reddediyorsa

• Stresli ev çalışmalarında sık sık tuvalete gitme veya başka şeylerle ilgilenme isteği duyuyorsa kaçındığını söyleyebiliriz.

Eğer çocuğunuzda öğrenme güçlüğü olduğunu düşünüyorsanız

1. Destekleyin ve cesaretlendirin.

Tüm çocukların sevgi, destek ve cesaretlendirilmeye ihtiyacı vardır. Öğrenme güçlüğüne sahip olan çocuklar ise tüm bunlara daha fazla gereksinim duyarlar. Her zaman asıl amaç öğrenme güçlüğünü tedavi etmek değil, karşılaşacağı zorluklar karşısında sosyal ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamak olmalıdır.

2. Çocuğunuzun olumlu yanlarına odaklanın, 

Çocuğun ev içindeki olumlu davranışlarına odaklanmak onun kendine güveninin gelişmesine yardımcı olur. Böylece çocuk zorlu durumlarla nasıl baş edebileceğini öğrenir.

3. Okul ile işbirliği sağlayarak öğrenme metodları belirleyin.

Her çocuğun başarılı olduğu ya da zorluk çektiği alan birbirinden farklıdır. Bu farklılıklar görsel, işitsel, dokunsal ya da kinestetik (hareket) alanda kendini gösterir. Çocuğun hangi alanda gelişmiş olduğu değerlendirilerek buna uygun hareket etmek desteklemeye yardımcı olur. Görsel algısı kuvvetli çocuklar için kitaplar, videolar ya da kartlar kullanılabilir. İşitsel algısı kuvvetli çocuklar için ders anlatımının sesli olarak kaydedilmesine izin verilerek bu şekilde evde tekrar yapması sağlanabilir. Örneğin, matematik problemlerinde sayıları okumakta zorlanan bir çocuk için problemleri yazıya dökerek ona sunmak gibi çözümler ile çocuğun iyi olduğu alanlar değerlendirilerek çoğaltılabilir.

4. Yalnızca okul başarısı ile çocuğunuzu sınırlandırmayın, 

Başarı sağlayabileceği farklı alanları keşfederek bunları yapması konusunda çocukları cesaretlendirin. (müzik ya da spor gibi), 

5. Beklentilerinizi yapabilecekleri ile sınırlı tutun.

Çocuktan yapabileceğinden fazla istekte bulunmak kaygı eşiğini yükseltir. Yapabileceğini de yapamaz duruma gelebilir. Başaracağına olan güvenini sarsılabilir.

En önemlisi Her çocuğun kendine özgü, özel ve tek olduğunu unutmayın.