Seramik yada porselen olarak isimlendirilen estetik diş eserleri birden fazla metal yada metal olmayan hususlar ile birleştirilip çok yüksek ısı derecelerinde pişirilmesi yada işlenmesi ile yapılan organik olmayan unsurlardır..
Kelime olarak kökeni eski Yunanca da kullanılan keramikos dan gelmektedir.Bu sözün manası ise yanık yada yanmış husustur..Endüstriyel tüm alanlarda kullanılan seramikler son 50 yıldır ağır olarak dişhekimliğnde ve öbür tıp kollarında kullanım imkanı bulmuştur.
Porselen; tümü killi topraktan yapılmış yahut daha açık bir tabirle kil ihtiva eden ham hususlardan üretilmiş eserlerin oluşturduğu büyük seramik kümesinin bir elemanıdır. Porselenler kaolin, kuvars ve feldispat unsurlarından üretilir. Kaolin, porselen hamurunun kolay yoğurulmasını, hal almasını ve rengini sağlayan hammaddedir. Kuvars ise, iskelet yapan hammadde olup, camsı faz oluşumunu sağlayan feldispat içinde değerli bir oranda çözünerek, porselen hamurunun sert, camsı, ısıya ve kimyasal tesirlere güçlü olmasını sağlar.
Porseleni oluşturan üç ana unsur kuartz,kaolin ve feldspar dır.
Dişhekimliğinde çok yaygın olarak kullanılan porselen diş ve seramik dolgular,kaplamalar yada protezler,ortodontik tellerde ve ilişki aparatlarında da kullanıma sunulmuştur.
Içerdikleri ana unsurların oranı incelendiğinde dişhekimliği porselen sistemlerinin çoğunluğu feldspar içerdikleri için feldspatik porselen olarak isimlendirilirler.
Dişhekimliğnde kullanılan porselenlerin pişirilme ısıları yaklaşık olarak 850-1300 C ortasındadır.
Dental porselenlerin desteklendiği farklı alt yapı yada taşıyıcı sistemler vardır.Porselen diş bu alt yapı takviyeleri olmadan çok kırılgan ve kullanımı mümkün değildir.Alt yapı takviye hususu olarak;
Mika (Dicor), Işık geçirgenliği yok
Platin foli (sunrise) Işık geçirgenliği yok
Elektroforetik altın (galvano) Işık geçirgenliği yok
Kıymetsiz metal alaşımlar (Cr,Co,Ni) Işık geçirgenliği yok
Kıymetli alaşımlar (Au-Pl) Işık geçirgenliği yok
İnfiltre cam seramikler (İnceram) Işık geçirgenliği var
Cam seramikler (Empress) Işık geçirgenliği var
Polikristalin seramikler (Zirkonya,Alumina) Işık geçirgenliği var
Bu çalışmalarda metal alt yapı ile kullanılanlar dişhekimliğinde metal-seramik olarak başkaları ise metalsiz yada tam sermik diş olarak isimlendirilir.Tam seramik çalışmalarda seramik dayanak alt yapının üzerine porselen çalışılır yada kaplanır.Bir diğer anlatımla seramiğin üzerine porselen giydirilir.
Tüm bu süreçler ve farklı alt yapı hususlarının üretimi yapan dental firmalar farklı isimlendirme çalışmalarına gitmişlerdir. makul firmalar tarafından üretildikleri için çoklukla dişhekimliğinde firmaların ticari ismi ile anılırlar.
Hastaların bu kavram karışıklığından kurtulması için hazırlanan bu yazıda bu markalardan ve içeriklerinden bahsetmek yararlı olacaktır.
Cam seramikler ve infiltre cam seramikler
İnceram VITA
IPS Emax IVOCLAR
IPS Empress IVOCLAR
Alumina oksit PROCERA
Son yıllarda hayli popular olan ve çok yaygın porselen diş alt yapı hususu olarak kullanılan zirkonyum oksit ise Zirkonya olarak isimlendirilir.Oldukça sert bir alt yapı unsuru olduğu için bilgisayar dayanaklı milleme makinalarında CAD-CAM (Computur aided design-computer aided manufacturing) teknolojisi ile zirkonya blokları şekillendirilerek istenilen porselen dişlerin alt yapıları üretilir.
Maksimum seviyede hassasiyet ile üretilen bu alt yapı hususları ağız içinde şekillendirilmiş olan doğal dişlere en yeterli ahengi ve adaptasyonu sağlar.Dişhekimliğinde doku dostu alt yapı hususlarının tercih edilmesi uzun periyot muvaffakiyetin temel anahtarıdır.
Alt yapı hususları olarak kullanılan metalsiz seramikler yada zirkonyaların ışık geçirgenlikleri yapılan porselen dişlerin daha doğal algılanmasını ve estetik muvaffakiyetin sağlanmasında çok kıymetlidir.
Son yıllarda geliştirilen porselen laboratuar aygıtlarının yardımı ile seramiklerin alt yapıları baskılanmış porselen diş unsurundan yapılır hale gelmiştir.Empress olarak isimlendirilen Şeffaf tasarlanmış olan bu porselenler sağlamlık için metal kullanılmadığından, doğal diş minesi ile birebir tıpkı ışık geçirgenliğine ve doğallığına kavuşmuştur.
Empress yada zirkonya uygulamalarda tam renk ahenginin sağlanması,daha ince bir imaj ve üstün naturel görünüm estetik beklentilerin tahlili olmuştur.Empress uygulamaların doku ahenginin çok güzel olması, allerji yapmamaları ve dişeti uyumlarının yüksek olması aranılan özelliklerdir.Unutulmamalıdır ki estetik, diş dişeti ahenginin işlevle birleştirilmesiyle mümkün olacaktır.
