Kanal tedavisi, dişin merkezindeki küçük, iplik gibisi dokunun, yani dişözünün (pulpa) çıkarılmasıdır. Hasar gören, hastalanan yahut ölen pulpa çıkarıldığında, kalan boşluk temizlenir, şekillendirilir ve tekrar doldurulur. Bu işelmle kök kanalı kapatılır. Yıllar evvel, hastalanan yahut ziyan gören dişler çekilirdi. Bugün, kanal tedavisinde, kaybedilecek durumdaki dişler bile kurtarılabilmektedir.
Pulpa hasarının en genel sebepleri şunlardır:
- Çatlak diş
- Derin çürük
- Geçmişte yahut yakın vakitte dişe önemli darbe üzere nedenlerle dişte hasar.
Pulpa enfeksiyon kaptığında yahut öldüğünde, tedavi edilmediği takdirde, dişin kökünde, çene kemiği içinde abse oluşturan irin birikebilir. Abse, dişi çevreleyen kemiği yok ederek ağrıya neden olabilir.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanal tedavisi, duruma nazaran birden fazla seans gerektirecek çeşitli adımlardan oluşur. Bu adımlar şunlardır:
- Önce, ön dişin art tarafında yahut azı ya da küçük azı dişlerinin kuronunda bir delik açılır.
- Hastalıklı pulpa çıkarıldıktan sonra (pulpektomi) pulpa boşluğu ve kök kanalları temizlenir, genişletilir ve kanal dolgusu için şekillendirilir.
- Birden fazla seansa gereksinim varsa, seanslar ortasında dişi korumak için kuronda açılan deliğe süreksiz dolgu yapılır.
- Daha sonra süreksiz dolgu çıkarılır ve pulpa boşluğu ve kanal kalıcı olarak doldurulur. Gutta percha (Güta Perka) ismi verilen konik uçlu, kauçuk bir materyal kanalların her birine sokulur ve ekseriyetle simanla (yapışkanla) yerine yapıştırılır. Bazen, yapısal dayanak için kanalın içine metal yahut plastik çubuk konulabilir.
- Son adımda, doğal görünümünü ve formunu eski hale getirmek için dişin üzerine kuron kaplanır. Diş kırılmış ise, kuronu yerleştirmeden evvel dişi onarmak için post uygulaması gerekebilir.
Onarılan Diş Ne Kadar Mühlet Kullanılabilir?
Tedavi edilen ve onarılan diş/dişler, gerçek ağız ve diş bakımı ile bir ömür uzunluğu kullanılabilir. Tedavi edilen dişte tekrar çürük oluşabileceğinden ötürü, ileride ortaya çıkabilecek diğer sorunları önlemek için ağız bakımı ve tertipli diş tabibi muayenesi gereklidir.
Dişi canlı tutan pulpa artık var olmadığından ötürü, tedavi edilen diş, kırılganlaşarak, kırılmaya karşı daha hassas hale gelir. Kanal tedavisinden sonra dişe kuron yahut dolgu uygulanması kararını verirken bu konu değerlidir.
Kanal tedavisinin başarısı yahut başarısızlığını denetim etmek için en çok kullanılan sistem, tedaviden evvel çekilen röntgenlerle yeni çekilen röntgenleri karşılaştırmaktır. Bu karşılaştırma, kemik kaybının devam edip etmediğini ya da kemiğin yine şekillenip şekillenmediğini gösterecektir.